Γράφει ο Μάνος Μαυρικάκης, Γενικός Γραμματέας του δήμου Παπάγου- Χολαργού
Την περίοδο που διανύουμε άλλαξαν πολλά. Όλοι μας αναθεωρήσαμε τον τρόπο ζωής μας, την καθημερινότητά μας, τις προτεραιότητες μας. Δώσαμε αξία σε πράγματα που θεωρούσαμε δεδομένα και ξαφνικά μας έλλειψαν.
Το ίδιο συνέβη και στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Οι Δήμοι, συνηθισμένοι εδώ και χρόνια να αποτελούν την εύκολη λύση σε κάθε ζήτημα που δεν μπορούσε να φέρει εις πέρας η κεντρική εξουσία, κλήθηκαν και στην διάρκεια της πανδημίας να αναλάβουν ρόλους που ξεφεύγουν πολλές φορές από τον κύκλο των αρμοδιοτήτων τους.
Στο πρόσφατο παρελθόν οι Δήμοι στήριξαν με κάθε τρόπο – κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης – τους πολίτες, ενισχύοντας την κοινωνική συνοχή. Στη συνέχεια μπήκαν στη μάχη για την αντιμετώπιση και διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος, και σε συνέχεια αυτών κολύμπησαν στα βαθιά προσπαθώντας να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις μιας πρωτόγνωρης κατάστασης, μιας πανδημίας.
Ουσιαστικά ο κόσμος της αυτοδιοίκησης, οι εργαζόμενοι και οι αιρετοί Δήμων και Περιφερειών είναι το αποκούμπι κάθε πολίτη, ιδιαίτερα δε των ασθενέστερων και ευάλωτων συμπολιτών μας.
Στη περίοδο της πανδημίας που ακόμα διανύουμε, ανάμεσα στα άλλα ζητήθηκε από τους Δήμους να διεξάγουν ελέγχους για την τήρηση των περιοριστικών μέτρων μετακίνησης, να ενεργοποιήσουν μηχανισμούς περιορισμού των μετακινήσεων και κατ’ οίκον εξυπηρέτησης των πολιτών, να στηρίξουν την τοπική επιχειρηματικότητα, ακόμα και να αναλάβουν με δική τους πρωτοβουλία και δαπάνη την διεξαγωγή προληπτικών τεστ ανίχνευσης του ιού covid-19.
Οι αιρετοί και οι δημοτικοί υπάλληλοι, με συνέπεια και εργατικότητα δίνουν καθημερινά μέχρι και σήμερα των αγώνα κατά της πανδημίας. Στο πλαίσιο αυτό όμως, αναδύθηκε πιο έντονα ένα σημαντικό – κατά τη γνώμη μου – στοιχείο.
Αυτό της λειτουργίας και της αξίας του δημόσιου χώρου.
Ξαφνικά, πάρκα, περιπατητικές διαδρομές, αθλητικά κέντρα, πεζόδρομοι, πλατείες και πεζοδρόμια απέκτησαν προστιθέμενη αξία στην καθημερινή μας ζωή. Έγιναν οι χώροι της καθημερινής μας άσκησης, ψυχαγωγίας και εκτόνωσης. Η μετακίνησή μας στη γειτονιά που άλλοτε σχετιζόταν με την κάλυψη βασικών καθημερινών αναγκών (ψώνια, βόλτα με το κατοικίδιό μας, συναλλαγή με δημοτικές ή άλλες δημόσιες ή ιδιωτικές υπηρεσίες κτλ) ξεπέρασε αυτά τα όρια. Η βόλτα στη γειτονιά μετατράπηκε σε περιήγηση, έγινε αφορμή κοινωνικοποίησης, απέκτησε χαρακτηριστικά αναψυχής. Όλοι μας είδαμε με άλλα μάτια τη γειτονιά μας, την περιοχή μας, το Δήμο μας.
Σε αυτό το πλαίσιο, λοιπόν, οι Δήμοι καλούνται να αξιολογήσουν από μια διαφορετική οπτική τις υποδομές τους. Πρέπει να εντάξουν στη στρατηγική τους την αναβάθμιση του δημόσιου χώρου, να δώσουν ιδιαίτερη έμφαση στις προδιαγραφές και τη λειτουργία του και τέλος να εντρυφήσουν στην αισθητική του.
Ο δημόσιος χώρος μετασχηματίστηκε σε κοινωνικό αγαθό την περίοδο που διανύουμε. Η αξία του αναδείχθηκε παράλληλα με τις αξίες των ανθρώπινων σχέσεων και της κοινωνικής αλληλεγγύης και συνοχής.
Η πρόκληση για την Τοπική Αυτοδιοίκηση το επόμενο διάστημα είναι να διατηρήσει αυτή την αξία. Να επενδύσει στη νέα σχέση πολίτη – γειτονιάς και να αποδώσει σύγχρονους χώρους και υποδομές που θα πληρούν τις νέες απαιτήσεις των πολιτών.
Προσωπικά, θεωρώ ότι είναι ώρα οι Δήμοι – πέραν των αναγκαίων συντηρήσεων – να θέσουν υψηλούς στόχους για την αναβάθμιση του δημόσιου χώρου. Υιοθετώντας έξυπνες λύσεις, υιοθετώντας σχέδια υψηλής αισθητικής, αναζητώντας σύγχρονες και καινοτόμες μελέτες για την αναδιάταξη του δημόσιου χώρου, με σεβασμό στο περιβάλλον και καλύπτοντας τις νέες προσδοκίες των πολιτών.
Ας μη γελιόμαστε όμως, η άσκηση δεν είναι εύκολη. Και αυτή τη φορά η δυσκολία δεν οφείλεται στην ένδεια οικονομικών πόρων. Τα χρηματοδοτικά προγράμματα που έχουν εξαγγελθεί όπως το Αντώνης Τρίτσης ή ακόμα και τα χρηματοδοτικά εργαλεία του Ταμείου Ανάκαμψης είναι εδώ. Αυτό που απουσιάζει είναι η αδυναμία των Δήμων να αποδώσουν ευφυείς και καλαίσθητες τεχνικές προτάσεις, παρά την πρόθεσή τους. Η κατασκευή υψηλής αισθητικής δημοτικών έργων δεν μπορεί να είναι απόρροια διαγωνισμών με μοναδικό κριτήριο την χαμηλότερη οικονομική προσφορά.
Αναζητείται ταλέντο, αναζητείται έμπνευση, ώστε οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης να αποδώσουν στον δημόσιο χώρο την αξία που ήδη του έχουν αποδώσει οι ίδιοι οι πολίτες.
Ποιος είναι ο Μάνος Μαυρικάκης
Απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών με εξειδίκευση στον τομέα του νέου εκπαιδευτικού και εργασιακού περιβάλλοντος που διαμορφώνεται στην Κοινωνία της Πληροφορίας.
Κατά τη διάρκεια των μεταπτυχιακών του σπουδών επικεντρώθηκε στην ανάλυση του ευρωπαϊκού μοντέλου “City”, προσεγγίζοντας τον τρόπο που μία πόλη – κοινότητα (city – community) μπορεί να αξιοποιήσει το σύνολο των πόρων που διαθέτει για την δημιουργία μιας κοινότητας μάθησης (learning community) που με τη σειρά της θα οδηγήσει στην βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξή της.
Έχει εργαστεί στον ιδιωτικό άλλα και στον δημόσιο τομέα (ΟΤΑ και Δημοτικές Επιχειρήσεις), στο πεδίο της τοπικής ανάπτυξης και της βιώσιμης ανάπτυξης πόλεων, έχοντας εκπονήσει μελέτες, υλοποιώντας έργα (ευρωπαϊκά ή μη) και παρέχοντας συμβουλευτική στήριξη στο πεδίο του σχεδιασμού και υλοποίησης πολιτικών σε Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Από το 2019 κατέχει τη θέση του Γενικού Γραμματέα στον Δήμο Παπάγου – Χολαργού.
