Σε 100 εκατ. ευρώ υπολογίζεται το πακέτο των χρηματοδοτήσεων που απαιτείται σε πανελλαδικό επίπεδο για τη δημιουργία ποιοτικών υποδομών στις επιχειρήσεις εκμετάλλευσης ιαματικών πηγών και μπορεί το ξέσπασμα της πανδημίας του κορονοϊού να οδήγησε σε συρρίκνωση τον κλάδο, κυρίως σε ό,τι αφορά τον αριθμό εισιτηρίων -σε 300.000 πέρυσι, από 900.000 το 2019 και 2,5 εκατ. πριν το 2010- αλλά το μέλλον διαγράφεται ευοίωνο υπό προϋποθέσεις, με το θεσμικό πλαίσιο να βρίσκεται στο τελικό στάδιο διαμόρφωσης του.
Τα παραπάνω ανέφερε, μιλώντας στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο γενικός γραμματέας του Συνδέσμου Δήμων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας (ΣΔΙΠΕ) Μάρκος Δανάς, μέλος της επιτροπής προστασίας ιαματικών φυσικών πόρων υπουργείου Τουρισμού και του εκτελεστικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ιστορικών Θερμικών Πόλεων «EuropeSpa Expert», φορέα πιστοποιημένου από το EuropeSpa Med & Wellness GmbH.
«Με το θεσμικό πλαίσιο να έχει τελειώσει σε πολύ μεγάλο βαθμό -απομένουν οι τελευταίες πινελιές για τη διευκόλυνση της λειτουργίας των επιχειρήσεων εκμετάλλευσης ιαματικών πηγών- το μόνο που εμποδίζει τη χώρα μας από το να προσφέρει ένα καλό θερμαλιστικό προϊόν και να αποσπάσει έτσι σημαντικό κομμάτι από την “ πίτα” της επισκεψιμότητας που καταγράφεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο και που υπολογίζεται ότι ξεπερνά τα 22 εκατ. άτομα, είναι οι ποιοτικές υποδομές», υπογράμμισε ο ίδιος χαρακτηριστικά. Υπενθυμίζεται ότι ο δυνητικός συνολικός τζίρος της αγοράς ιαματικών λουτρών στη χώρα μας ανέρχεται περί τα 390 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με την Πανελλαδική Έρευνα Κοινού για τα Ιαματικά Λουτρά που διενεργήθηκε το 2018 για λογαριασμό του συνδέσμου.
Οι επενδύσεις και το σωστό management
«Είναι η ώρα των επενδύσεων στα ιαματικά και οι δήμοι είναι έτοιμοι να προχωρήσουν σε έργα», σημείωσε ο κ. Δανάς και πρόσθεσε ότι «αυτό που χρειάζεται είναι χρηματοδοτικό πακέτο».
Στόχος πρέπει να είναι -κατά τον ίδιο- «η δημιουργία πολλών μικρών βιώσιμων επιχειρήσεων που έχουν μικρά λειτουργικά κόστη, παράγουν πλούτο και τον διανέμουν στην περιοχή», αφού όπως εξήγησε, «ιαματικές πηγές υπάρχουν σχεδόν σε όλα τα κράτη της υφηλίου και είναι της ίδιας ποιότητας με τις δικές μας. Οι τουρίστες έρχονται στην Ελλάδα για να αγοράσουν ήλιο και θάλασσα, κάτι που δεν μπορούν να βρουν δίπλα στο σπίτι τους. Άρα δύσκολα θα αντλήσουμε κεφάλαια ιδιωτών για την δημιουργία 40 – 50 καλών επιχειρήσεων».
Επανέλαβε δε, ότι μόνο με χρηματοδοτικά πακέτα (ΠΕΠ, ΕΠΑνΕΚ, Ταμείο Ανάκαμψης) θα καταστεί εφικτή η δημιουργία ποιοτικών θερμαλιστικών υποδομών «και σίγουρα στο σύνολο της χώρας δεν χρειάζονται πάνω από 100 εκατ. ευρώ», όπως εκτίμησε.
Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Δανάς τόνισε ότι το υπ. Τουρισμού πρέπει να δημιουργήσει τέτοιου είδους χρηματοδοτικά πακέτα, ενώ όσον αφορά τη διαχείριση, ήτοι το management των λουτροπόλεων, σημείωσε πως «πρέπει να γίνει επιτέλους κατανοητό ότι τις ιαματικές πηγές δεν θα τις διοικήσουν γιατροί και γεωλόγοι αλλά managers» και αυτοί θα καταστρώσουν το επιχειρηματικό σχέδιο, θα δημιουργήσουν και θα προσφέρουν τις θερμαλιστικές υπηρεσίες στα αντίστοιχα target groups ανάλογα με τα συγκριτικά πλεονεκτήματα τόσο του ιαματικού φυσικού πόρου όσο και του προορισμού.
Ο κλάδος των ιαματικών πηγών σήμερα
Από το 2015 και μετά «έγινε πολύ σοβαρή προσπάθεια πάνω στο θεσμικό πλαίσιο των ιαματικών πηγών, με αποτέλεσμα να παραχθούν οι αναγνωρίσεις των φυσικών πόρων ως ιαματικών (έχουμε 78 σε όλη τη χώρα) και βγήκαν Ειδικά Σήματα Λειτουργίας (27 πανελλαδικά)», επισήμανε ο κ. Δανάς, προσθέτοντας ότι «η υπουργική απόφαση για τη διανομή των ιαματικών φυσικών πόρων είναι μια πραγματικότητα, ενώ με άλλες νομοθετικές ρυθμίσεις έχουν ξεκαθαρίσει τα πράγματα σχετικά με το τι είναι ο Τουρισμός Υγείας, Ιατρικός τουρισμός, Ιαματικός τουρισμός και τουρισμός ευεξίας», όπως επισήμανε.
Διευκρίνισε δε, ότι στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έχουν καταθέσει φάκελο μελετών για να αναγνωριστούν ως ιαματικοί, 14 φυσικοί πόροι και απ’ αυτούς έχουν αναγνωριστεί μέχρι σήμερα οι 10, ενώ για τους τέσσερις δεν έχει τελειώσει η διαδικασία. «Γι’ αυτούς τους 10 ξέρουμε λοιπόν τις θεραπευτικές τους ενδείξεις και αντενδείξεις, τον χημισμό, τον τρόπο χρήσης και τα κυβικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν», επισήμανε ο κ. Δανάς και υπενθύμισε ότι στην υπόλοιπη Βόρεια Ελλάδα υπάρχουν άλλοι 12 φυσικοί πόροι, εκ των οποίων οι δέκα είναι αναγνωρισμένοι ως ιαματικοί.
Σε επίπεδο εγκαταστάσεων εκμετάλλευσης ιαματικών φυσικών πόρων, σύμφωνα με τον ίδιο, έχουν αδειοδοτηθεί, λαμβάνοντας και το Ειδικό Σήμα Λειτουργίας και λειτουργώντας έτσι καθόλα νόμιμα, έξι στην ΠΚΜ και τρεις στην υπόλοιπη Βόρεια Ελλάδα.
Πώς θα διευκολυνθεί η λειτουργία των επιχειρήσεων
«Απομένουν κάποια πράγματα να γίνουν προκειμένου να διευκολυνθεί η λειτουργία των επιχειρήσεων εκμετάλλευσης ιαματικών πηγών», τόνισε ο κ. Δανάς και εξήγησε πως το νούμερο ένα είναι η εισαγωγή της τηλεϊατρικής στις εγκαταστάσεις των Μονάδων Ιαματικής Θεραπείας (ΜΙΘ) και των Κέντρων Ιαματικού Τουρισμού – Θερμαλισμού (ΚΙΤ-Θ).
Όπως γνωστοποίησε, ο σύνδεσμος έχει επεξεργαστεί την ΚΥΑ που χρειάζεται να ψηφιστεί μεταξύ των υπουργείων Τουρισμού και Υγείας, μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια, διατυπώνοντας τη θέση του ότι «με την τηλεϊατρική θα καταφέρουμε να άρουμε το τεράστιο και αχρείαστο κόστος των γιατρών μέσα σε ΜΙΘ και ΚΙΤ-Θ».
Άλλωστε, όπως είπε, οι ιαματικές πηγές δεν είναι κλινικές και νοσοκομεία, δεν θεραπεύουν αλλά βοηθούν τη θεραπεία του επισκέπτη, όταν αυτός βρίσκεται για λόγους υγείας σε κάποια ιαματική πηγή. Διευκρίνισε χαρακτηριστικά ότι «οι επισκέπτες στις ιαματικές πηγές αποζητούν κυρίως την πρόληψη και την ευεξία».
Υπογραμμίζοντας δε ότι η επιβίωση των επιχειρήσεων εκμετάλλευσης ιαματικών πηγών δεν μπορεί να στηρίζεται στα διάφορα λουτρικά επιδόματα, ο κ. Δανάς επισήμανε: «το κοινωνικό κράτος φθίνει και θα συνεχίσει να φθίνει, άρα η στρατηγική μας πρέπει να προσανατολιστεί στην πώληση καλής ποιότητας θερμαλιστικών- τουριστικών υπηρεσιών που εντάσσονται στο τουριστικό πακέτο του προορισμού».
Δεύτερο απαιτούμενο για τη διευκόλυνση των επιχειρήσεων εκμετάλλευσης ιαματικών πηγών είναι, σύμφωνα με τον ίδιο, «να δοθεί στον ΕΟΠΥΥ η δυνατότητα να δημιουργήσει το ηλεκτρονικό μητρώο παρόχων τουρισμού υγείας».
Όπως εξήγησε, αυτό θα γίνει πάλι με μια ΚΥΑ μεταξύ των υπουργείων Τουρισμού και Υγείας και θα βοηθήσει την διασύνδεση των επισκεπτών- κατοίκων της ΕΕ με τους παρόχους τουρισμού υγείας. «Το περιμένουμε από το 2018. Η κοινοτική οδηγία για την διασυνοριακή υγειονομική περίθαλψη είναι εδώ και χρόνια μια πραγματικότητα, αλλά χωρίς το ηλεκτρονικό μητρώο δεν μπορεί να φέρει στη χώρα εισόδημα, δεν είναι δυνατόν δηλαδή να αναπτυχθεί ο τουρισμός υγείας», τόνισε.
Πηγή: ΑΠΕ