Με «βήμα σημειωτόν» προχωράει η fast-track διαδικασία απονομής των συντάξεων, λόγω των πολύ σοβαρών προβλημάτων που διαπιστώνονται από περιφερειακές υπηρεσίες του ΕΦΚΑ στην λειτουργία του νέου μοντέλου.
Το γεγονός αυτό ανάγκασε την κεντρική υπηρεσία του Φορέα να αποστείλει ένα μακροσκελές έγγραφο προς τις αρμόδιες υπηρεσίες, θέλοντας να απαντήσει στις απορίες και στα δεκάδες ερωτήματα που είχαν συσσωρευτεί από την πλευρά των υπαλλήλων.
Ένα έγγραφο που όμως επί της ουσίας περιγράφει ανάγλυφα το μέγεθος του προβλήματος και δείχνει ότι υπάρχει πλέον σοβαρό ενδεχόμενο, μέσω της fast-track διαδικασίας να προκύψουν μεγαλύτεροι κίνδυνοι από εκείνους που επιχειρείται να διορθωθούν.
Στο Γενικό Έγγραφο, μεταξύ άλλων, η Γενική Διεύθυνση Συντάξεων του ΕΦΚΑ, διαπιστώνει ότι δεν υπάρχει έτοιμο το απαραίτητο λογισμικό για να «τρέξει» η διαδικασία, ενώ άγνωστο είναι πώς θα απονέμονται οι συντάξεις για ελεύθερους επαγγελματίες με χρέη προς το ΚΕΑΟ.
Για το θέμα υπήρξε παρέμβαση και από το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων (ΕΝΔΙΣΥ), που κάνει λόγο για «fast-track μπάχαλο με τις απονομές των συντάξεων», ενώ τονίζει ότι «ο ΕΦΚΑ «πρόδωσε» την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας», με το εν λόγω έγγραφο.
Ήδη πάντως τα πρώτα προβλήματα έχουν κάνει την εμφάνισή τους, μέσα από την έκδοση των λεγόμενων «συντάξεων εμπιστοσύνης».
Πρόκειται για συντάξεις που αφορούν αιτήσεις που υποβλήθηκαν πριν από την 31η Μαρτίου 2022 και για τις οποίες, βάσει νόμου, ακολουθείται επιτάχυνση της διαδικασίας.
Ουσιαστικά οι συντάξεις αυτές, στηρίζονται στην έγγραφη αποδοχή του χρόνου ασφάλισης από την πλευρά του ίδιου του ασφαλισμένου, με κίνδυνο να προκύψουν σοβαρά λάθη.
Για παράδειγμα, εντοπίστηκε περίπτωση σύνταξης, που ενώ αφορούσε ασφαλισμένο με 40 χρόνια ασφάλισης, το ανταποδοτικό σκέλος της, αντί για 1.500 ευρώ που έπρεπε να είναι, προέκυψε μόλις λίγες εκατοντάδες ευρώ. Η σύνταξη δεν εκδόθηκε την τελευταία στιγμή.
Ας δούμε τα βασικά σημεία που αναδεικνύονται μέσα από τις απορίες και τα ερωτηματικά, που θέτουν οι ίδιοι οι υπηρεσιακοί παράγοντες του Φορέα, που θα επιφορτιστούν με την fast track διαδικασία απονομής των συντάξεων.
- Η ανάδοχος εταιρία δεν έχει υλοποιήσει ακόμα σχετικό λογισμικό για τις fast track συντάξεις. Έως τότε, ο διευθυντής της όποιας δομής, θα έχει την υποχρέωση στην αρχή κάθε μήνα, να αποστέλλει σχετικές λίστες που θα υπόκεινται σε αυτή την διαδικασία στην Γενική Διεύθυνση Πληροφορικής και Επικοινωνιών. (Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 60.000 υποψήφιοι συνταξιούχοι εμπλέκονται στην εν λόγω διαδικασία).
- Δεν θα μπορούν να γνωρίζουν με ακρίβεια, οι υποψήφιοι συνταξιούχοι – πρώην ελεύθεροι επαγγελματίες, ποιες είναι οι ακριβείς οφειλές τους, λόγω μη καταβολής ασφαλιστικών εισφορών. Αιτία το γεγονός ότι ο υπολογισμός των οφειλών δεν έχει τεθεί σε παραγωγική λειτουργία! Άρα δεν θα μπορούν να γνωρίζουν αν πρέπει να πληρώσουν εφάπαξ το υπερβαίνων ποσό (άνω των 20.000 ευρώ), ώστε στην συνέχεια να εκδοθεί η σύνταξή τους, με την ανάλογη παρακράτηση σε μηνιαία βάση. Μάλιστα, τονίζεται ότι θα συνεχιστεί η χρονοβόρα διαδικασία της αλληλογραφίας μεταξύ των Ταμείων, ενώ θα λαμβάνονται υπόψη αποκλειστικά τα στοιχεία που θα δηλώνει ο ίδιος ο ασφαλισμένος στην αίτησή του. Άρα, θα ισχυρίζεται ότι έχει μικρότερο ποσό οφειλής από το πραγματικό, θα λαμβάνει την σύνταξή του και όταν αργότερα θα βρεθεί το λάθος, θα γίνει το απόλυτο μπάχαλο, αφού θα πραγματοποιείται τροποποίηση ή ανάκληση της σύνταξης!
- Θα εκδοθούν εγκύκλιοι στο μέλλον από την Διεύθυνση Ασφάλισης, για την ταχεία απονομή των συντάξεων, που αφορούν τον χρόνο ασφάλισης. Όμως, ο εισηγητής θα πρέπει να διασταυρώνει τα στοιχεία που θα του προσκομίζει ο ασφαλισμένος, σχετικά με τον χρόνο ασφάλισης που επικαλείται και δεν εμφανίζεται στο ηλεκτρονικό ασφαλιστικό ιστορικό.
- Επίσης, αναμένεται ξεχωριστές εγκύκλιοι, τόσο για τα Βαρέα ένσημα, όσο και για την αναγνώριση πλασματικών ετών ασφάλισης. Ειδικά για τα πλασματικά έτη, ο ΕΦΚΑ παραδέχεται ότι ο νόμος δεν διευκρινίζει εάν οι ασφαλισμένοι που έχουν αναγνωρίσει περισσότερα από 5 πλασματικά έτη, έχουν το δικαίωμα να καταβάλλουν επιπλέον εισφορές, εάν προκύψουν.
- Υπάρχουν εξαιρέσεις από την εφαρμογή του συστήματος. Πρόκειται για αιτήσεις που αφορούν διεθνείς συντάξεις, αλλά και για αιτήσεις όσων απασχολούνται στο θέαμα και ακρόαμα, δηλαδή καλλιτέχνες (πχ τραγουδιστές, ηθοποιοί). Άρα, αυτής της κατηγορίας οι αιτούντες σύνταξης, δεν θα εντάσσονται στην fast track διαδικασία.
- Όσοι έχουν υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης, δεν μπορούν να συμπληρώσουν χρόνο ασφάλισης μέχρι 150 ένσημα. Μάλιστα στο έγγραφο επισημαίνεται ότι η Γενική Διεύθυνση Συντάξεων έχει ζητήσει τροποποίηση της σχετικής διάταξης!
- Σε περίπτωση ανάκλησης συνταξιοδοτικής απόφασης, δεν είναι σαφές πώς θα πραγματοποιείται η αναζήτηση και ο καταλογισμός των αχρεωστήτως καταβληθέντων συντάξεων. Είναι προφανές ότι το πρόβλημα αυτό, αφορά περιπτώσεις όπου μετά από τον έλεγχο που θα γίνει, θα διαπιστωθεί ότι ο συνταξιούχους θα έπρεπε να λάβει μικρότερο ποσό σύνταξης από αυτό που τελικά έλαβε. Η Γενική Διεύθυνση Οικονομικών του ΕΦΚΑ δεν έχει απαντήσει ακόμα σε αυτό το ερώτημα.